Contouren van de nieuwe eigendomsvoorwaarde in de sociale huur

Gepost op 2025-04-29

Na een jarenlange juridische procedure vernietigde de Raad van State op aandringen van het Vlaams Huurdersplatform de eigendomsvoorwaarde in de sociale huur. De Vlaamse Regering moet daardoor tegen eind 2025 een nieuwe regeling beslissen. Vorige week werd op voorzet van minister van Wonen Melissa Depraetere een nieuwe regeling afgesproken binnen de Vlaamse Regering. Voor de slachtoffers van de onwettige eigendomsvoorwaarde werden maatregelen aangekondigd, maar de uitwerking blijft nog onduidelijk.

Onwettige eigendomsvoorwaarde

Wie zelf een woning bezit, heeft geen nood aan een sociale huurwoning. Daarom mocht je als (kandidaat-) sociale huurder geen woning volledig in volle eigendom of vruchtgebruik hebben in binnen- of buitenland. Die voorwaarde werd nadien verstrengd: ook wie slechts een deel van een woning in volle eigendom of vruchtgebruik had, werd niet meer toegelaten. Zelfs kandidaten op de wachtlijst mochten geen deeltje van een woning bezitten.

Maar het is niet omdat je bijvoorbeeld één achtste van een woning erft, dat je plots geen woonbehoefte meer hebt. Bovendien is het niet zo evident, en kost het vaak heel wat centen, om van dat stukje eigendom af te raken. Deze mensen uitsluiten van sociale huur voelde bijzonder onrechtvaardig. Het Vlaams Huurdersplatform stapte daarom naar de Raad van State, waar ze gelijk kreeg. Dit verplichtte Minister van Wonen Melissa Depraetere en met haar de Vlaamse Regering om de eigendomsvoorwaarde te herzien.

Contouren nieuwe eigendomsvoorwaarde

Op de ministerraad van 25 april 2025 werd een nieuwe regeling voorgesteld en principieel goedgekeurd. Dat betekent dat de regeling nog niet definitief is, maar dat we nu wel zicht krijgen op hoe de nieuwe eigendomsvoorwaarde er vermoedelijk zal uitzien. Er is nog geen specifieke datum bepaald voor de inwerkingtreding, maar dit zal zeker nog dit jaar zijn.

Volgens de nieuwe regeling mag je nog steeds geen woning volledig in volle eigendom of vruchtgebruik hebben. Dat is logisch, want in dat geval kan je zelf in een woonoplossing voorzien, zonder afhankelijk te zijn van anderen. Wie echter slechts een deel van een woning bezit, zal wel opnieuw sociaal kunnen huren. Er is wel één uitzondering: wie eerst volledig eigenaar was van een woning, maar de afgelopen drie jaar bewust een stukje heeft vervreemd (verkocht, geschonken, …), zal geen sociale huurder kunnen worden. Die voorwaarde is bedoeld om misbruik te voorkomen.
Heel concreet: je mag als sociale huurder of als kandidaat-huurder opnieuw een deel van een woning bezitten, tenzij je eerst volledig eigenaar was en je de laatste drie jaar een deel van de woning hebt weggeschonken of verkocht.
Deze voorwaarde zal ook gelden voor de huurwaarborglening, de bijzondere sociale lening, sociale koopwoningen en sociale kavels, en de vrijwillige verkoop van sociale huurwoningen.

Het Vlaams Huurdersplatform is verheugd met deze nieuwe regeling.

Gedupeerden

De onwettige voorwaarde troffen de voorbije jaren heel wat sociale huurders en kandidaat-huurders. Zo werden er sociale huurders uit hun woning gezet en werden kandidaten geschrapt van de inschrijvingslijst.

Het Vlaams Huurdersplatform heeft er steeds voor geijverd om ook voor deze mensen een regeling te treffen. Minister van Wonen Melissa Depraetere lijkt daar oor naar te hebben. Ze beloofde het volgende:

“Ik vind het belangrijk dat we mensen die onterecht uit hun woning zijn gezet, helpen. Daarom zullen zij prioritair een nieuwe sociale woning krijgen. Mensen die omwille van deze maatregel werden geschrapt van de wachtlijst, zullen hun originele plek op de wachtlijst terugkrijgen. Zij kunnen hiervoor binnenkort terecht bij de woonmaatschappijen. Kregen zij een huurpremie, zullen zij deze ook opnieuw ontvangen. Na de definitieve goedkeuring van deze nieuwe wetgeving kunnen gedupeerden zich tot de woonmaatschappij wenden.”

De precieze uitwerking van deze belofte is nog niet bekend. Dit zal pas duidelijk worden wanneer de nieuwe eigendomsvoorwaarde officieel in werking treedt. We houden u op de hoogte zodra hierover meer bekend is.