Eigendomsvoorwaarde: nieuwe regels vanaf 1 oktober 2025
Gepost op 2025-09-15De Vlaamse Regering past vanaf 1 oktober 2025 de regels over de eigendomsvoorwaarde binnen sociale huur aan. Dat gebeurt nadat het Vlaams Huurdersplatform naar de Raad van State trok die zich uitsprak in een arrest op 17 september 2024. De Raad van State oordeelde dat het onrechtvaardig is om mensen met een klein stukje eigendom hetzelfde te behandelen als volledige eigenaars.
Wat verandert er?
Tot nu toe werd je uitgesloten van sociale huur zodra je een woning of bouwgrond volledig of gedeeltelijk in eigendom had. Ook wie enkel een klein aandeel erfde of via een schenking kreeg, kwam niet in aanmerking. Het arrest van de Raad van State heeft duidelijk gemaakt dat zulke situaties in strijd zijn met het gelijkheidsbeginsel. Daarom voert de Vlaamse Regering nu een correctie door.
Vanaf 1 oktober 2025 geldt het volgende:
• Volledige eigendom blijft uitgesloten: wie volledig eigenaar wordt van een woning of bouwgrond, kan geen sociale woning huren. Bestaande huurders die tijdens hun contract volledig eigenaar worden, krijgen zoals nu een termijn om die woning te verkopen. Gebeurt dat niet, dan moeten ze de sociale woning verlaten.
• Gedeeltelijke eigendom telt niet meer mee: wie slechts een deel van een woning of bouwgrond bezit (bijvoorbeeld via erfenis of schenking), mag dat aandeel houden en toch sociale huurder of kandidaat blijven. Je hoeft dat aandeel dus niet meer te verkopen of weg te schenken.
• Vrijwillig eigendom weggeven blijft uitgesloten: wie in de drie jaar vóór de inschrijving bewust een deel van zijn woning heeft geschonken of verkocht om aan de voorwaarden te voldoen, komt nog steeds niet in aanmerking.
Een voorbeeld
Sarah huurt al enkele jaren een sociale woning. Wanneer haar vader overlijdt, erft ze samen met haar broer en zus een derde van het ouderlijk huis. Onder de oude regels zou Sarah haar sociale woning verliezen, tenzij ze haar erfdeel zou verkopen of weggeven. Dat zorgde vaak voor spanningen binnen families, want niet iedereen wilde verkopen.
Vanaf 1 oktober 2025 hoeft Sarah zich daarover geen zorgen meer te maken: haar gedeeltelijk eigendom telt niet langer als uitsluitingsgrond. Alleen wie volledig eigenaar wordt van een woning, moet nog een keuze maken.
Voor kandidaat-huurders
Ook voor wie nog op de wachtlijst staat, verandert er iets. Tot nu toe konden kandidaat-huurders worden geschrapt zodra bleek dat ze (gedeeltelijk) eigenaar waren. Dat zal voortaan niet meer gebeuren bij onvrijwillig mede-eigenaarschap, zoals bij een erfenis. Enkel vrijwillige overdrachten in de drie jaar vóór inschrijving of actualisering blijven een probleem.
De controle gebeurt bij inschrijving in het centraal inschrijvingsregister. Er wordt nagegaan of je in de voorbije drie jaar vrijwillig een deel van je eigendom hebt afgestaan. Dit wordt ook opnieuw nagegaan bij de tweejaarlijkse actualisering van je dossier en bij de toewijzing van een woning.
Breder toepassingsgebied
De nieuwe regels gelden niet enkel voor sociale huur. Ze zijn ook van toepassing op sociale koopwoningen, sociale kavels, huurwaarborgleningen en bijzondere sociale leningen.
Nog onduidelijkheden
Hoewel deze hervorming een belangrijke stap vooruit is, blijven we met enkele vragen zitten:
• Voor huurders: er zijn gezinnen die in het verleden hun sociale woning verloren omdat ze gedeeltelijk eigenaar werden. Sommige huurders hebben hun aandeel van de (erf)woning weggeschonken of voor een zeer lage prijs verkocht. Voorlopig is er geen herstel of compensatie voorzien.
• Voor kandidaat-huurders: wie van de wachtlijst werd geschrapt omwille van gedeeltelijk eigendom, kan zich opnieuw inschrijven. Minister Depraetere beloofde dat ze met behoud van hun oorspronkelijke inschrijvingsdatum terug op de lijst zouden komen. In de gewijzigde regelgeving vinden we daar echter nog niets over terug. Ook is er nog geen compensatie voorzien voor kandidaat-huurders die hierdoor hun huurpremie verloren.
Conclusie
De nieuwe regels zorgen voor meer rechtvaardigheid. Een gedeeltelijk eigendom hoeft voortaan geen drama meer te betekenen: je hoeft je erfdeel niet te verkopen of weg te schenken om recht te blijven hebben op een sociale woning. Toch blijven er voor huurders en kandidaat-huurders die in het verleden getroffen zijn door de oude regels, nog veel vragen onbeantwoord.