Wie staat op de wachtlijst voor een sociale woning? 

Gepost op 2024-06-28

Het is geen nieuws dat de wachtlijst voor een sociale woning ellendig lang is. Maar over hoeveel mensen gaat het nu echt? En wie zijn die mensen die sociaal willen huren? Nadat we eerder cijfers van Wonen in Vlaanderen analyseerden over wie in een sociale huurwoning woont, analyseren we nu de wachtlijst. 

We baseren ons hiervoor op cijfers van Wonen in Vlaanderen eind 2022 over de wachtlijst van de sociale huisvestingsmaatschappijen. We gaan dus niet dieper in op mensen die een woning wilden huren van een sociaal verhuurkantoor.

Aantal

Er stonden eind 2022 176.026 huishoudens op de wachtlijst voor een sociale woning. 12.136 van deze huishoudens huren al sociaal, maar schreven zich opnieuw in omdat ze naar een andere sociale woning willen verhuizen, bijvoorbeeld omdat hun huidige sociale woning niet meer aangepast is aan de gezinssituatie. Dat betekent dat er 163.890 huishoudens zijn die wachten op een sociale woning en nu vaak noodgedwongen op de private huurmarkt huren waar ze geconfronteerd worden met slechte woningkwaliteit en dure huurprijzen.

Uit wetenschappelijk onderzoek van het Steunpunt Wonen weten we dat in theorie een kwart miljoen Vlaamse huishoudens in aanmerking komt voor een sociale huurwoning. Een huishouden kan natuurlijk uit meerdere personen bestaan. Zo blijkt dat er in totaal 404.836 personen aan het wachten zijn op een sociale woning. Een gemiddeld huishouden op de wachtlijst bestaat dus uit 2 tot 3 personen.

 

Leeftijd en geslacht

135.790 van deze 404.836 personen op de wachtlijst zijn kinderen. Dat is zowat één op drie van alle personen die wachten op een sociale woning. Een goede 17% van de ingeschreven personen heeft een leeftijd tussen 26 tem 40 jaar. Een kleine 4% van de kandidaten is 65+.

We weten ook dat er ongeveer evenveel mannen als vrouwen wachten op een sociale woning. Bij 22.261 ingeschreven gezinnen is er een persoon betrokken met een erkende beperking. Er is geen zicht op de nationaliteit van de kandidaat-huurders.

 

Inkomensverdeling

Bekijken we de inkomensverdeling van de huishoudens die zijn ingeschreven, dan stellen we vast dat zo’n 10.000 huishoudens geen inkomen hebben. Bijna 6 op de 10 kandidaten komt rond met een inkomen tussen de 10.000 en 20.000 euro per jaar. Zo’n 11% van de ingeschreven huishoudens verdient meer dan 30.000 euro per jaar.

Voor een alleenstaande ligt de inkomensgrens om sociaal te kunnen huren op 29.515 euro. Voor een alleenstaande met handicap ligt de grens op 31.987 euro en voor iedere andere persoon zonder kinderen ligt de grens op 44.270 euro. Voor elke persoon ten laste wordt de grens verhoogd met 2.475 euro.

We hebben geen zicht op de bron van het inkomen van de kandidaten voor een sociale woning.

 

Gezinssamenstelling en wachttijd

Bijna de helft van alle ingeschreven huishoudens is alleenstaand. Zo’n 15% van de ingeschreven huishoudens bestaat uit 5 of meer gezinsleden.

Ingeschreven huishoudens staan gemiddeld 1.414 dagen op de wachtlijst. Dat is iets minder dan 4 jaar. We zien dat de wachttijd oploopt naargelang de gezinssamenstelling. Hoe groter het gezin, hoe langer het  duurt om een sociale woning te bekomen. Vooral vanaf 4 gezinsleden loopt de wachttijd sterk op.

 

Centraal inschrijvingsregister

De cijfers dateren zoals aangegeven van eind 2022. Sindsdien zijn de sociale huisvestingsmaatschappijen en sociale verhuurkantoren verveld tot woonmaatschappijen. Sinds begin dit jaar is er daardoor ook één wachtlijst ontstaan. Er wordt van de kandidaat-sociale huurders verwacht dat zijn hun dossier ‘valideren’ en ‘actualiseren’. We verwachten dat dit een grote impact zal hebben op de wachtlijst.

Een aantal van deze gegevens vindt u ook terug in onze factsheet.