De visie van Open VLD op ons woonbeleid

Gepost op 2019-04-14

Wij stelden de verschillende politieke partijen 5 vragen over de toekomst van ons woonbeleid. Lees hieronder het antwoord van Open VLD. Klik hier als je ook de antwoorden van CD&V, Groen, N-VA, SP.A, PVDA en Vlaams Belang wil kennen.

 

De toegang tot de private huurmarkt is erg moeilijk. Er zijn te weinig kwaliteitsvolle en betaalbare huurwoningen. Tegelijk is er heel wat discriminatie en negatieve selectie. Daarenboven werd de huurwaarborg verhoogd. Hoe wil uw partij de toegang tot de private huurmarkt bevorderen?

Heel wat Vlamingen huren of hebben al ooit gehuurd. Sommigen voor een korte periode, anderen voor heel hun leven. Onze woon- en huurmarkt kent vele gezichten. Sommigen vinden er makkelijk hun plek, voor anderen is het een blijvende zoektocht. De eerste uitdaging voor (kandidaat-) huurders is het vinden van een geschikte huurwoning. Door de schaarste van betaalbaar en kwaliteitsvol huuraanbod is de concurrentie ontzettend groot.

Nieuwe woonvormen, zoals hamsterwonen, waarbij je een woning of appartement huurt met de optie om deze later te kopen kunnen het huuraanbod verder versterken en de kloof tussen huren en kopen verkleinen. De reeds betaalde huurgelden worden dan in mindering gebracht van de aankoopprijs.

Discriminatie op basis van afkomst is voor Open Vld onaanvaardbaar. Een doordacht discriminatiebeleid is dan ook noodzakelijk. In eerste instantie moet hierbij rekening gehouden worden met het aanbod. Het huidige tekort aan private huurwoningen zorgt ervoor dat een verhuurder zo goed als zeker is dat zijn pand altijd verhuurd zal worden. Discriminatie of het slecht onderhouden van huurwoningen leidt vandaag dus niet altijd tot economisch verlies. Die afnamegarantie wegwerken via een uitbreiding van het aanbod moet een centrale pijler zijn van een antidiscriminatiebeleid. Het nieuwe Vlaams Huurdecreet moet hiertoe alvast een eerste aanzet geven.

Intussen willen we de toegang tot de private huurmarkt voor iedereen verder bevorderen via sensibilisering, zelfregulering maar vooral door versterkte handhaving. De overheid en de betrokken sectorfederaties kunnen elkaar versterken om discriminatie in de praktijk aan te pakken. Verder kan een toegangsbeleid, waarbij verhuurders positieve redenen worden gegeven om in het selectieproces toch voor een huurder met een zwakker profiel te kiezen, zeker bijdragen.

 

Op de private huurmarkt betalen veel huurders zich blauw aan woningen en appartementen van slechte kwaliteit. 30% van alle huurders houdt na het betalen van zijn huur te weinig over om menswaardig te leven. Hoe wil uw partij de private huurmarkt kwaliteitsvoller en betaalbaarder maken?

De voorbije jaren konden we vaststellen dat er een wooncrisis aan de gang is in de onderste regionen van de private huurmarkt. Ook  hier speelt het huidige tekort aan private huurwoningen een cruciale rol: het bezorgt de verhuurder immers een afnamegarantie. Zijn pand zal vrijwel altijd verhuurd geraken, ook als de kwaliteit de wensen overlaat. De verhuurder kan zijn eigendom verwaarlozen zonder stimulans om energiebesparende en kwaliteit verhogende investeringen te doen.

Het verder wegwerken van de afnamegarantie door het versterken van de private huurmarkt moet dus centraal staan de volgende legislatuur. Met het nieuwe Vlaams huurdecreet zette Open Vld in om een evenwichtiger kader te creëren waarbij het zowel voor de verhuurder interessant is en blijft om te verhuren als voor de huurder mogelijkheden biedt om betaalbaar, kwaliteitsvol en met woonzekerheid te huren. Door in te zetten op energiebesparende investeringen voor huurwoningen met een beperkte verhuurprijs, bijvoorbeeld via de huur- en isolatiepremie, zorgen we er voor dat huurwoningen energiezuiniger worden. Zo daalt ook de energiefactuur voor de huurders. Daarnaast willen we verder de huursubsidies geleidelijk uitbreiden.

 

Momenteel hebben we in Vlaanderen 155.000 sociale woningen. Dat is 6,5% van het totaal aantal Vlaamse woningen. Er staan ondertussen 135.000 mensen op de wachtlijst. Wil uw partij een ambitieuzere groei van het aandeel sociale woningen?

De budgetten van sociale woningbouw gaan jaar na jaar omhoog. De bouw van sociale woningen is echter zeer inefficiënt en op termijn onbetaalbaar. Per jaar kunnen we slechts 4% van de wachtlijst echt aan een woning helpen. Veel middelen hiervan gaan naar structuren en beheer. Volgens Open Vld kunnen we efficiënter omspringen met onze centen om mensen in nood te helpen. Open Vld stelt dan ook voor om de wachtlijsten voor sociale woningen aan te pakken door sociale huurders te laten doorstromen naar de private huurmarkt. Die huurmarkt moet weliswaar terug meer zuurstof krijgen en huursubsidies moeten mensen helpen om hier een woning te vinden.

De huurmarkt kan via sociale verhuurkantoren en immokantoren actiever ingeschakeld worden in de zoektocht naar een betaalbare woning voor sociale huurders. Wat de sociale woningmarkt betreft willen we focussen op mensen met de hoogste noden. Vermits die noden vaak tijdelijk zijn (omdat niet iedereen – gelukkig – een leven lang zorgbehoevend blijft), bepleiten we een efficiënter gebruik van het sociaal woonpatrimonium en een betere doorstroming van de sociale naar de private huur- of koopmarkt. Op die manier kunnen we de meer dan 100.000 gezinnen op de wachtlijst sneller en doelgerichter helpen.

 

Er is algemene consensus onder academici dat de woonbonus niet werkt. Het systeem drijft de prijzen op en verdeelt van arm naar rijker. Is uw partij bereid om de middelen van de woonbonus te heroriënteren naar waar het echt nodig is, namelijk de sociale en private huurmarkt?

Meer dan driekwart van de Vlamingen is eigenaar van zijn of haar woning. Dat is een vrij unieke situatie die bijdraagt tot onze welvaart, niet in het minst voor gepensioneerden voor wie een eigen huis kan beschouwd worden als de ‘vierde pensioenpijler’.
In de vorige legislatuur hervormden we de woonbonus en de registratierechten. Het algemene tarief van de registratierechten daalde van 10% naar 7%. Voor woningen tot 200.000 euro is er een vrijstelling op de eerste schijf van 80.000 euro, wat een extra korting van 5.600 euro betekent. Wanneer je ingrijpende energetische renovaties doet aan je nieuwe woning, daalt het algemeen tarief van 7% tot 6%. Op deze manier stimuleren we mensen om duurzame keuzes te maken. We willen het verwerven van een eigen woning blijven aanmoedigen, het huidige budget van de woonbonus moet daarom blijven dienen om mensen te ondersteunen bij de aankoop van een huis of appartement. Initiatieven voor de bevordering van de sociale en private huurmarkt moeten met andere middelen worden gefinancierd.

 

Wat is volgens uw partij de grootste woonuitdaging voor de volgende regering?

In 2050 zullen er 1 miljoen Vlamingen meer zijn dan vandaag. Het aantal personen per gezin zal verder dalen, het aantal alleenstaande ouders en kinderloze singles stijgen (+/- 500.000 huishoudens). Dat vereist een woonbeleid dat rekening houdt met deze veelheid aan samenlevingsvormen. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat we beide uitdagingen het hoofd kunnen bieden zonder de toegang tot de woningmarkt moeilijker te maken voor de burgers.
Open Vld wil flexibel, eigentijds en kwalitatief wonen voor iedereen. Dit maken we mogelijk via:
– Moderne woonvormen (meegroeien, co-housing, opdelen van bestaande gezinswoningen, modulair bouwen) moet op een administratief eenvoudige manier mogelijk gemaakt worden.
– Stimuleren van private huurmarkt en versterking private verhuurders in sociale huursector (SVK pro-decreet)
– Herbekijk financieringsmodel sociale huisvestingsmaatschappijen. Bouw van sociale woningen is zeer inefficiënt en op termijn onbetaalbaar.
– Geconventioneerd huren volwaardig invoeren voor private huurders. Dit is het systeem waarbij men vrijwillig over een langere periode een lagere huurprijs aanvaardt en verhuurt aan mensen die net te veel verdienen om in aanmerking te komen voor een sociale woning. In ruil hiervoor krijgen deze verhuurders een financiële tegemoetkoming van de Vlaamse Overheid.

 

Lees hier ook de antwoorden van CD&V, Groen, N-VA, SP.A, PVDA en Vlaams Belang.