Geanimeerd VIVAS-congres voor sociale huurders – Verslag 2019

Gepost op 2019-12-09

Bij de koffie op zaterdagochtend 30 november kon u het al horen in het VRT-ochtendnieuws: er is grote ongerustheid over nieuwe sociale huurprijzen. Het beloofde het startschot te worden voor een geanimeerd VIVAS-congres voor sociale huurders. En ook al was ‘verhuizen’ het eigenlijke thema, de nieuwe berekening van de sociale huurprijzen sluimerde toch steeds op de achtergrond.

 

Welkom

Rond 9u15 druppelden de eerste van 264 deelnemers al binnen. Net voor het congres begon, werden ook de cameraploegen van VRT en VTM opgemerkt. Ook bij hen was het nieuws over de sociale huurprijzen binnen gekomen en waar anders dan op het VIVAS bewonerscongres konden ze dat verhaal best naar buiten brengen.

Om 10u45 heetten Joy Verstichele (Vlaams Huurdersplatform) en Rita Van Landeghem (sociale huurster, VIVAS) iedereen een hartelijk welkom. Enthousiaste gastheer van dienst was opnieuw Bart Pilate, die de volledige dag in goede banen zou leiden.

Verhuizen

Er werd afgetrapt met een tafelgesprek over verhuizen in de sociale huur. Een uitgebalanceerd panel bracht duiding bij deze thematiek die heel sterk leeft bij de sociale huurders. Eric Wilms (VIVAS), Geert Verhoeve (Sint-Niklase Huisvestingsmaatschappij), An Boel (Huurdersbond), Bruno Van Loo (Samenlevingsopbouw) en Swa Silkens (Visitatiecommissie) gingen dieper in op vragen over het terugkeerrecht na renovatie, de onrust die een verplichte verhuis met zich meebrengt, de financiële kosten met betrekking tot een verhuis en hoe het juist zit met de rationele bezetting van een sociale huurwoning. Afgesloten werd er met een filmpje van sociale huurster Biela die er op haar zestigste zelf voor koos om naar een kleiner appartementje te verhuizen.

In de regio rond Beveren weten ze maar al te goed wat de impact is van (verplicht) verhuizen. Het congres maakte tijd om iets dieper in te gaan op wat zich afgelopen decennia afspeelde in Doel. Jan Creve lichtte toe hoe politieke beslissingen een impact hadden op de inwoners van Doel en hoe de bewoners dit ervaarden.

Minister Diependaele

De sociale huurders konden daarna de komst van kersvers minister van Wonen Matthias Diependaele erg waarderen. De minister lichtte zijn beleidsplannen voor de komende jaren toe, ging in op de nieuwe berekening van de sociale huurprijzen en beloofde om VIVAS en het Vlaams Huurdersplatform actief te betrekken bij komende wijzigingen. De tussenkomst van de minister zorgde voor animo in de zaal. Na het zingen van het Woonlied nam minister Diependaele ook nog ruim de tijd om individuele sociale huurders te woord te staan, waarmee het voormiddaggedeelte werd afgesloten.

Verplicht verhuizen

Na een deugddoende lunch verdeelden de deelnemers zich over verschillende werkgroepen en activiteiten.

In een eerste werkgroep stonden we stil bij de aanpak van sociale huisvestingsmaatschappijen bij een verplichte verhuis. De ARK beschikt over een uitgebreid verhuisbegeleidingsplan bij verplichte verhuis omwille van renovatie. Griet Poels en Werner Wils lichtten onder meer toe hoe ze soms vakantiewoningen ter beschikking stellen en hoe ondersteunen bij meubelstockage. Sinds 2012 combineert de Ark de uitvoering van renovatiewerken ook met een heroriëntering van de woningtypes. Het aantal woningen en het aantal gezinnen wijzigt niet, maar het comfort en de oppervlakte van de woningen stemmen wel overeen met de samenstelling van het gezin. Daarnaast streeft de SHM naar een mix van soorten en types woningen in elke wijk, waardoor bewoners die hun te grote woning moeten verlaten in de mate van het mogelijke in dezelfde buurt een andere woning kunnen betrekken.

Ede De Boer van Dijledal lichtte hun project ‘onderbezette woningen’ toe. Reeds lang voor de invoering van de vernieuwde regelgeving hieromtrent, waren ze al gestart met het in kaart brengen van de onderbezette woningen en maakten ze in een project woningen vrij voor grote gezinnen. De ‘Dienst Huurdersrelaties’ bezocht alle gezinnen die te groot woonden en polste wat de huurders zou overtuigen om te verhuizen en wat ze zouden missen. Bij de zoektocht naar een aangepaste woningen werd dan rekening gehouden met de woonwensen van deze huurders. De huurders worden hierbij sterk ondersteunend. Deze werkwijze heeft tal van huurders kunnen overtuigen om naar een kleinere woning te gaan. Deze manier van werken loont!

 

Klantgerichte dienstverlening bij verhuis

In werkgroep 2 werd bekeken op welke manier huurders ondersteund worden door hun sociale huisvestingsmaatschappij. Ninove Welzijn is een kleine huisvestingsmaatschappij die veel investeert om ondersteuning op maat aan te bieden. Ze gaan echt in gesprek met de huurders en zoeken partners om te helpen bij de praktische ondersteuning van een verhuis (inpakken, helpen bij administratie, plaatsen van meubels, hangen van verlichting en gordijnen, …). En hoewel we vaststellen dat – zeker bij renovatie – meer en meer maatschappijen hun huurders wel één of andere vorm van ondersteuning bieden, merken we toch dat vooral bij ouderen of bij mensen met een beperkt netwerk het gemis aan praktische ondersteuning bestaat. Ook hulp bij administratieve zaken wordt zeer geapprecieerd. Leentje Cornelis (directeur van Ninove Welzijn) geeft tenslotte nog mee dat ze wil nagaan op welke manier ook huurders die niet verplicht moeten verhuizen ook ondersteund kunnen worden. Ook de aanpak van Dijledal (zie werkgroep 1) kwam hier aan bod.

 

Het gehuurde goed

De vele vragen die er zijn over de het schilderen van de woning in het begin of op het einde van het huurcontract, de aanrekening van schade en de vrijgave van de huurwaarborg konden we niet negeren. Deze onderwerpen kwamen ruim aan bod in werkgroep drie. An Boel, vroeger actief als vormingsmedewerker en nu reeds vele jaren werkzaam bij huurdersbond Oost-Vlaanderen, steunpunt Waasland zorgde voor gestructureerde antwoorden en duiding. Naast de regelgeving was er voldoende ruimte voor de inbreng van de deelnemers. Daarnaast lichtten Yasmine Driesmans en Ilse Vissenaeken van de Geelse huisvesting hun manier van werken hieromtrent toe.

 

Verhuisbeleid van sociale huisvestingsmaatschappijen

In werkgroep vier werd besproken op welke manier sociale huisvestingsmaatschappijen een beleid rond verhuizen kunnen uitstippelen. Door het gesprek aan te gaan tussen huurders en professionelen kwamen de belangrijkste aandachtspunten naar voor. Door stemproblemen kon Anneleen Eelen (Zonnige Kempen) haar uitgebreide toelichting helaas niet naar voor brengen, maar met de presentatie van Reinout Van Der Sijpe (Cordium) hadden we een goeie basis om het gesprek aan te gaan. Het werd snel duidelijk dat voor een succesvolle en gedragen verhuissituatie moet vertrokken worden vanuit de beleving van de huurder zelf. Wanneer het ganse verhuisproces kan verlopen met maximale betrokkenheid van huurders, resulteert dit ook in een grotere tevredenheid.

 

Op uitstap

Zoals elk jaar werd een bezoek aan een sociale woonwijk gepland. Dit jaar gebeurde de rondleiding en toelichting door Geert Verhoeve (directeur SNMH) en Kurt Herregodts (directeur Waasse Landmaatschappij) in de Clementwijk. De bestaande wijk wordt uitgebreid met een duurzame groene woonwijk bestemd voor verschillende bewonersgroepen (sociale huur, sociale koop, private huur) en tal van collectieve voorzieningen.
In Sint-Niklaas kon een bezoek aan het mercatormuseum niet ontbreken. Het Mercatormuseum biedt sinds 1962 een chronologisch verhaal van de cartografie, van de oudheid tot vandaag. Het bezoek was kort en krachtig maar heeft de aanwezigen weten te overtuigen om nog eens terug te gaan.
En tot slot reden er ook nog twee bussen naar Doel. De gidsen van Doel 2020 namen de deelnemers mee zodat ze het verhaal van Doel en de polder met eigen ogen konden aanschouwen.

Een geslaagd congres

Nadat we samen het glas mochten heffen, werden nog eens alle sprekers en aanwezigen bedankt voor hun bijdrages en werd iedereen een veilige thuiskomst gewenst. Tot volgend jaar!

 

Met dank aan Els Matthysen voor de foto’s.